Digitale balans: Kan jij een film kijken zonder je telefoon?
Het brein kan zich niet concentreren op twee dingen tegelijk. Op het moment dat je steeds meldingen op je smartphone krijgt wordt je brein vol gestopt met prikkels. Die prikkels kunnen zorgen voor een prettig gevoel. Op het moment dat ons brein een prikkel prettig vindt wordt er een stofje afgegeven genaamd dopamine. Dit stofje zorgt voor het geluksgevoel wat er weer voor zorgt dat we in actie komen. Je pakt dus je telefoon. En elke keer wanneer jij je telefoon pakt beloon je dus je hersenen met een ‘cadeautje’.
Digitale balans gaat over de rol die media speelt in jouw leven. Al die apparaten kunnen handig en leuk zijn maar soms ook je dag overnemen. Door te kijken naar je gezondheid en jezelf vragen te stellen kun je de balans opmaken of het goed gaat. Bijvoorbeeld wat doe jij als eerste wanneer je wakker wordt?
Je brein kan inspannen en ontspannen, beide zijn belangrijk. Door je in te spannen ontwikkel je jezelf. Dit doe je bijvoorbeeld door te werken aan een verslag, het lezen van een boek of misschien wel het bewerken van foto’s of een vlog. Als je lekker aan het werk bent heb je geen oog meer voor je omgeving. Soms lukt dit niet en ben je gevoelig voor alle berichten en meldingen die erbinnen komen.
Met ontspanning zorg je ervoor dat je uitgerust bent en je batterij weer opgeladen is. Dit kun je doen door een game te spelen, muziek luisteren of een film te kijken. Weet jij waar je echt van ontspant? Even helemaal niets doen is goed voor je brein.
Maar ook contact met anderen kan zorgen voor ontspanning. De relatie met mensen om je heen is belangrijk. Het zorgt ervoor dat je je veilig voelt en het draagt bij aan je eigenwaarde. Dit is niet alleen in het echte leven zo maar ook online. TikTok, Snapchat, WhatsApp, Signal, YouTube er zijn vele manieren om online te zijn en in contact te blijven met anderen.
Een bekend fenomeen online zijn challenges. Zo’n challenge houdt in dat je een grappige, gekke of een extreem gevaarlijke opdracht doet en anderen uitdaagt om dit na te doen. Wanneer je wordt uitgedaagd door vrienden of klasgenoten kan druk vanuit de groep ervoor zorgen dat je dingen doet die jezelf niet wilt, dit noemen ze groepsdruk. Vervelend, want ja zeggen op een gevaarlijke challenge kan met gevaar voor eigen leven zijn.
Ook uitnodigingen voor feestjes en afspreken kunnen ervoor zorgen dat jij bang bent om dingen te missen. Dit noemen ze FOMO, the Fear of Missing Out. Tijd voor jezelf en kiezen voor een avond met een goede film, zonder telefoon 😉, is niets mis mee.
Social Media
Door social media kun je jezelf continu vergelijken met de wereld van anderen. Dit kan zorgen voor een ideaalbeeld dat niet bestaat. Wat weer negatief kan zijn voor jouw zelfbeeld en je zelfvertrouwen. Ook de manier waarop je online met elkaar omgaat kan invloed hebben op hoe je je voelt en hoe je je (online) gedraagt bijv. als je online gepest wordt of haatreacties krijgt.
Hoe je online met elkaar omgaat noemen we Netiquette. Een woord bedacht uit de woorden netwerk en etiquette en het gaat over de ongeschreven omgang- en gedragsregels online.
Doordat iedereen zijn eigen media kan maken en dit online kan zetten, kan je ook alles posten. Leuke en lieve berichten maar ook nare beelden of juice. Het is soms lastig om te bepalen waar de onlinegrens ligt maar waar ligt jouw verantwoordelijheid?
Denk eens na over wie bepaalt over wat er over een ander online gezet mag worden, wat je wel en wat je niet deelt en of je zomaar een foto met anderen er op online mag zetten.
Tegenwoordig spreken we van (online) prosociaal gedrag, dit is wat je doet om anderen zich beter te laten voelen of te helpen. Dit kan zijn door iemand voor te laten gaan bij de kassa, leuk te reageren op een online bericht of door geld te doneren voor een goed doel. Online gaat het gedrag ook over voor elkaar opkomen als je kwetsende berichten ziet. Een klein gebaar kan laten zien dat je duidelijk maakt dat iets niet ok is.